‘Nu doorpakken, met de poten in de klei en in samenhang met de andere transities’
Crystal Ririassa
Werkgroep Waardering en Financiering
Namens de ‘BV Nederland’ beheert het Rijksvastgoedbedrijf honderden gebouwen met een gezamenlijk bruto vloeroppervlak van 12 miljoen m2. “Juist omdat we als opdrachtgever verantwoordelijk zijn voor een grote en constante stroom renovatie- en nieuwbouwprojecten, bevinden we ons in een positie om op het gebied van circulariteit een launching customer te zijn”, stelt Crystal Ririassa, programmamanager circulair bouwen en klimaatadaptatie bij het Rijksvastgoedbedrijf. “Onder de vlag van het programma Koers Circulair hebben we zelf tools en eisen ontwikkeld, die nu opgenomen zijn in onze standaard werkwijze betreft duurzaamheid: de Routekaart verduurzamen. Het heeft al mooie resultaten opgeleverd, zoals het gebouw van Rijkswaterstaat in Haarlem, kantoorrenovaties in Utrecht en Katwijk en, op het gebied van nieuwbouw, een kantoorgebouw in Den Haag. Op die mooie resultaten bouwen we verder.”
Dat het Rijksvastgoedbedrijf op circulair gebied een drijvende kracht is, blijkt uit publicaties als ‘Bouwen aan een circulaire toekomst’. Ze zijn bedoeld om de kennis en ervaring die tijdens circulaire projecten is opgedaan te delen met alle mogelijke stakeholders in de gebouwde omgeving. Ririassa: “Op het gebied van materialen en technieken is er al veel mogelijk en dat zie je terug in onze uitvragen, die de afgelopen jaren veel circulairder zijn geworden. Maar er wordt niet voor niets niet van een ‘circulaire bouwwereld’ maar van een ‘circulaire bouweconomie’ gesproken. De businesscase van circulaire projecten moet niet alleen kloppen, maar in meerdere opzichten ook meer waarde opleveren dan die van traditionele projecten. Daarvoor is een systeemverandering nodig op financieel en organisatorisch gebied.”
Restwaarde beter benutten
Als lid van de werkgroep Waardering en Financiering sorteerde Ririassa de afgelopen jaren binnen het Transitieteam voor op die systeemverandering. “Het is aan het nieuwe Transitieteam om concreet aan de slag te gaan met onze aanbevelingen, zoals ‘neem circulariteit op in beoordelingskaders en risicomodellen voor project- en bedrijfsfinanciering’ en ‘weeg circulariteit mee in waardebepaling vastgoed’. Binnen het Rijksvastgoedbedrijf hebben we zelf de handschoen ook al opgepakt, door te verkennen hoe we de restwaarde van gebouwen beter kunnen benutten.” Terugblikkend stelt Ririassa dat het afzwaaiende Transitieteam heeft gedaan wat het moest doen. “Het basiskamp staat en aan de hand van een flink aantal adviezen en aanbevelingen is duidelijk gemaakt hoe de circulaire transitie kan worden versneld. Wat mij vooral bij zal blijven, zijn de inhoudelijk sterke, inspirerende en soms scherpe discussies met de andere leden van het Transitieteam. Hun intrinsieke motivatie en deskundigheid waren precies wat de circulaire transitie in deze fase nodig had.”
Versnellen en opschalen
In het verlengde daarvan, voegt Ririassa eraan toe, is het aan het nieuwe Transitieteam om aan de hand van de adviezen te gaan versnellen en opschalen. “Voor je het weet is het 2030 dus we moeten nu echt doorpakken en doorontwikkelen, niet meer in splendid isolation maar integraal, waar mogelijk verbinding en synergie zoekend met andere thema’s, zoals de energietransitie. Het is daarom logisch dat het nieuwe Transitieteam een andere, veel praktijkgerichtere samenstelling krijgt, met leden die bij wijze van spreken dag in dag uit met de poten in de klei staan. Ja, dat geldt ook voor het Rijksvastgoedbedrijf. Als grote uitvoeringsorganisatie blijven wij graag aangehaakt.”