Doekle Terpstra
Ondertekenaar Manifest Circulaire Bouweconomie 2050
‘Techniek Nederland wil ook vereniging worden van de-installateurs’
“Toen ik ruim zeven jaar geleden voorzitter werd van Techniek Nederland, stond circulariteit al wel op de agenda van de ondernemersvereniging van technisch dienstverleners, installatiebedrijven en de technische detailhandel. Maar sindsdien is het thema binnen de organisatie en bij onze leden steeds meer gaan leven. ‘Het wordt tijd dat jullie je ook gaan afficheren als branchevereniging van de-installateurs’, zei iemand laatst tegen me. Die opmerking is tekenend voor de vlucht die circulariteit binnen onze vereniging en branche heeft genomen.
Die vlucht kan niet los worden gezien van EU-initiatieven als Ecodesign en Right to Repair, die wij toejuichen. Het Keurmerk Refurbished dat we samen met onze leden hebben ontwikkeld, het Nationaal Reparateursregister en de Actieagenda Circulaire Installaties laten zien dat we zelf op dat gebied ook bepaald niet stilzitten. Misschien wel het meest trots zijn we op het Brancheplan Verpakkingen, dat we samen met de Federatie Elektrotechniek (FEDET) hebben ontwikkeld. Twee jaar na de start doen er al 74 installatiebedrijven, groothandels en fabrikanten aan mee. Dat het streven naar minder verpakkingen steeds vaker deel uitmaakt van de raamcontracten tussen leveranciers en afnemers, begint vruchten af te werpen: van de plastic verpakkingen wordt al 82 procent ingezameld voor recycling, bij de kartonnen verpakkingen is dat zelfs 93 procent.
Eerlijkheidshalve moet ik daar wel aan toevoegen dat er nog veel opdrachtgevers zijn die geen genoegen nemen met gereviseerde materialen, maar nieuwe componenten blijven eisen. Daar valt dus nog veel circulaire winst te behalen. Dat geldt trouwens ook voor de nieuwe regering: ik vind het zeer teleurstellend dat in het hoofdlijnenakkoord slechts met een half woord wordt gerept over circulariteit. Op het gebied van zo’n essentiële transitie, waar ook de energietransitie deel van uitmaakt, had ik meer ambitie verwacht. Want het is een no-brainer dat we de aarde niet kunnen blijven uitputten en nu al tegen de grenzen aanlopen.
Techniek Nederland gaat daarom door op de weg die al jaren geleden is ingeslagen. Sterker nog: we gaan versnellen, aan de hand van de Actieagenda Circulaire Installaties en samen met het Transitieteam. Omdat installaties toch ‘een beetje een blinde vlek’ waren binnen het Transitieteam, hebben we de actieagenda eind vorig jaar bewust aangeboden aan voorzitter Vincent Gruis. Bij die gelegenheid bleek hoeveel raakvlakken en overeenkomsten er zijn tussen de adviezen van het Transitieteam en onze actieagenda. Die bevat acht zogenaamde ‘transitieversnellers’, zoals ‘aanbesteden op basis van circulaire principes en contractvormen’, ‘beschikbaar stellen van milieudata van producten (levenscyclusanalyse/milieuproductverklaring)’, ‘aansluiten bij EU-standaarden voor milieudata van producten’, ‘(door)ontwikkelen van een beoordelings- en afwegingskader voor circulaire installaties’ en ‘(door)ontwikkelen van een marktconforme/gestandaardiseerde methode voor bepaling financiële restwaarde’.
In iets anders bewoordingen zijn veel van die ‘transitieversnellers’ van Techniek Nederland ook terug te vinden in het gebundeld advies waarmee het Transitieteam een periode van vijf jaar heeft afgesloten. We hebben hetzelfde doel voor ogen, een honderd procent circulaire economie in 2050, en hebben daarom eerder dit jaar het manifest van het Transitieteam met volle overtuiging ondertekend. In de wetenschap dat er systeemveranderingen nodig zijn, trekken we de komende jaren graag nog nadrukkelijker samen op. De nadruk in die volgende fase komt veel meer te liggen op de uitvoering, op ‘doen’, op de mouwen opstropen. Techniek Nederland heeft daar in zekere zin al op voorgesorteerd met een kennispakket dat ondernemers helpt om een eigen strategie met betrekking tot circulariteit te ontwikkelen.
In dat verband moet ik nog wel eens denken aan de titel van een serie video’s over circulair installeren die we enkele jaren geleden hebben laten maken en die sindsdien op YouTube staat: ‘Circulair installeren: hype of toekomst?’. Het antwoord op die vraag is inmiddels bekend: toekomst! Honderd procent.”