Ga naar hoofdinhoud

“Durf radicaal te denken”

Cécile van Oppen

Werk: medeoprichter Copper8
Opleiding: Development economics, London School of Economics
Persoonlijke inspiratie: CBE: haar compagnon

Cécile van Oppen heeft met haar compagnon adviesbureau Copper8 opgericht, een social enterprise die werk maakt van de circulaire economie. Vanaf het begin zat Cécile in het Transitieteam. Ze werd voorzitter van de werkgroep ‘Systeemverandering en lange termijn’. “Mijn rol was om de ambities te verbreden”, zegt Cécile daarover. “Vaak denken mensen alleen aan de technische kant van de transitie. Ik heb in het team ook aandacht gevraagd voor de systeemveranderingen die noodzakelijk zijn om in 2050 een circulaire bouweconomie te hebben.”

Je hebt gewerkt aan de ontwikkeling van een langetermijnvisie op circulair bouwen. Wat houdt die langetermijnvisie in?

“Met de werkgroep lange termijn hebben wij een toekomstvisie voor 2050 opgesteld. Daarin staat wat een circulaire bouweconomie is en welke systeemveranderingen er nodig zijn om daar te komen. Daarmee bedoel ik radicale veranderingen in onder meer de economie, het fiscale systeem en in regelgeving en beleid. Want één ding durf ik wel te zeggen: met kleine stapjes halen we het doel van een volledig circulaire economie in 2050 niet. We moeten radicaal durven te denken, ook als dat weerstand oplevert. Er is bijvoorbeeld weinig steun vanuit de overheid en de industrie om het fiscale stelsel aan te passen. Toch is dat nodig, omdat circulair bouwen bijna altijd duurder uitpakt dan de traditionele aanpak. De rijksoverheid en de EU kunnen dat aanpakken door vervuilend materiaal te belasten. Dan wordt circulair bouwen relatief goedkoper. En eigenlijk wil je arbeid lager belasten om het werken met gebruikt materiaal en circulair vakmanschap te stimuleren.”

Op welke activiteit of welk resultaat van het Transitieteam ben jij het meest trots en waarom?

“Dat er binnen het Transitieteam draagvlak en belangstelling is ontstaan voor een meer radicale aanpak. Toen ik 5 jaar geleden betrokken raakte bij de Transitieagenda, waren er 2 of 3 mensen die dat ook wilden. Nu zien ook anderen de kansen en noodzaak van meer radicale oplossingen. Dat komt onder meer doordat daar in de media meer over gesproken wordt. Ook heb ik zelf het initiatief genomen om onderzoek te doen naar het effect van een belastingverschuiving van arbeid naar materiaal in de bouwsector.”

Werkgroep Systeemverandering en lange termijn

In de werkgroep ‘Systeemverandering en lange termijn’ is gewerkt aan het vormgeven van het toekomstbeeld van een volledige circulaire bouweconomie in 2050. Duidelijk is dat de huidige systemen ingrijpend moeten veranderen om tot een volledig circulaire economie te komen. Door middel van de Future Design-methodiek heeft de werkgroep een set maatregelen geformuleerd, die vanaf 2024 ingezet kunnen worden om die grote systeemverandering te realiseren. Kort samengevat zijn deze maatregelen:

  • Wijziging van het fiscale systeem: true pricing en verlaging van de kosten van arbeid;
  • Introductie van CO2-budgetten;
  • Actieve rol van Nederland als gidsland in Europa;
  • Maak circulariteit een integraal onderdeel van alle beleidsvelden, processen en beslissingen.

Wat wil je het volgende Transitieteam meegeven?

“Denk vanuit de toekomst in plaats van vanuit het heden en laat je niet tegenhouden wanneer verandering onmogelijk lijkt. Kijk verder dan alleen de techniek: ook de economische randvoorwaarden moeten geregeld zijn, anders wordt het doel niet bereikt.”

Meer weten over de resultaten van het Transitieteam?

Op circulairebouweconomie.nl vind je meer informatie over het transitietraject.