“Gewoon beginnen en leren van de ervaringen”
Jeroen van der Waal
Werk: Strategisch beleidsmedewerker Circulair Bouwen bij gemeente Amsterdam
Opleiding: TU Delft, geodetisch ingenieur
Persoonlijke inspiratie: “De urgentie om nu echt iets te doen wordt steeds groter!”
Jeroen van der Waal is al zo’n dertig jaar actief als adviseur duurzaamheid. Eerst bij het Rijk, nu als Strategisch beleidsmedewerker Circulair Bouwen bij de gemeente Amsterdam. Binnen het Transitieteam maakt hij deel uit van de werkgroep ‘Hergebruik’. Jeroen vertelt: “Ik zit op persoonlijke titel in het transitieteam, omdat ik weet welke rol gemeenten in de transitie spelen. Het is zaak dat circulariteit al in een heel vroeg stadium in ruimtelijke plannen wordt ingebracht.”
Hoe heb je gewerkt aan circulair opdrachtgeverschap bij gemeenten?
“Er zijn diverse manieren waarop een gemeente circulair opdrachtgeverschap kan stimuleren. De meest directe manier is als we zelf opdrachtgever zijn. Als gemeente bouwen we zelf ook, denk aan scholen, sportaccommodaties en diverse kantoren. Circulariteit kunnen we vooral inbrengen bij het uitgeven van grond. Dan kunnen wij in tenders criteria meegeven die verder gaan dan de regels uit het Bouwbesluit. Zoals bouwen met hout en isoleren met biobased materialen. Dat zouden we echt meer kunnen stimuleren. Nu veroorzaakt isoleren met materialen op fossiele basis meer CO2-uitstoot dan het tot 2030 bespaart. Dat draagt dus niet of nauwelijks bij aan onze doelen.”
“Om circulair bouwen mogelijk te maken en te borgen, moeten we ook naar het grotere plaatje kijken. We willen circulariteit inbrengen bij gebiedsontwikkeling en het opstellen van stedenbouwkundige plannen. Bouwen in hout vraagt bijvoorbeeld om extra ruimte. Het is gewoon wat minder compact dan constructies uit staal en beton. Die ruimte moet je in de planvorming al reserveren, anders kom je later in de knoop.”
Op welke activiteit of welk resultaat van het Transitieteam ben jij het meest trots en waarom?
“Ik denk dat ik eraan heb bijgedragen dat andere partijen zich meer bewust zijn van de impact die gemeenten hebben op circulair bouwen. Dat het niet alleen gaat om utiliteitsbouw, maar ook om de grond-, weg- en waterbouw. Rijkswaterstaat is op dat gebied een koploper, maar andere overheden zijn veel minder in beeld. Het is iedereen nu wel duidelijk dat er meer afstemming van de plannen moet plaatsvinden met de gemeenten. Op welke manier dat moet, is iets voor het nieuwe transitieteam.
“Een ander leuk resultaat is CircuLaw. Dat is een platform dat we bij de gemeente Amsterdam hebben ontwikkeld. CircuLaw laat aan de hand van cases en instrumenten zien hoe we met de huidige juridische kaders circulaire ontwikkelingen het beste kunnen stimuleren. We hebben een leuke sessie gehad in het Transitieteam en CircuLaw onderling gedeeld. Het wordt nu breder gedragen en ook buiten Amsterdam gebruikt.”
Handige links
Wat wil je het volgende Transitieteam meegeven?
“Ik noemde al een paar punten die nog aandacht verdienen. Ik denk dat we vooral ook met de regelgeving aan de slag moeten. In alle berekeningen gaat men nu nog uit van het gebruik van beton en staal. Maar als je biobased gaat bouwen, dus met hout, hoor je daar andere eisen voor te formuleren. Hout gedraagt zich heel anders.”
“Belangrijk is dat we niet te lang blijven hangen in allerlei discussies, maar gewoon beginnen. Learning by doing. Laten we projecten opstarten en dan kijken waar we tegenaan lopen op het gebied van kennis, wetgeving en de uitvoering. Dan ontstaat er een wisselwerking tussen theorie en praktijk waarmee je verder komt.”
Meer weten over de resultaten van het Transitieteam?
Op circulairebouweconomie.nl vind je meer informatie over het transitietraject.